Heb jij een fixed of een growth mindset

Ontdek waarom ‘belemmerende’ gedragspatronen ook positief bekeken kunnen worden

Als ik zo terugkijk in de 8 jaar van mijn praktijk, kan ik twee type cliënten benoemen. Degenen met een fixed mindset en met een growth mindset.

Kort samengevat Alle cliënten willen een verandering in gang zetten die gedragsverandering tot gevolg hebben. Ze zijn allen gemotiveerd, maar verschillen van binnen op onder andere deze twee punten.

1. De ene cliënt is van binnen zo georganiseerd dat de meeste of zelfs alle delen erop gericht zijn zich te ontwikkelen. Ze hebben meer een growth mindset.

2. De andere cliënt is wel op gericht verandering, maar kampt met delen die het hier (nog) niet mee eens zijn. Ze hebben een meer fixed mindset.

   Groep 1 Growth Je zou kunnen zeggen: de eerste groep is lekker makkelijk om te helpen. En dat is ergens ook wel zo. Ze zijn gemotiveerd, ze willen echt verandering, de hele mindset staat al op standje growth. Ik heb er een aantal in de praktijk en voor de afwisseling is dat heel gaaf. Maar net als bij de andere groep, is werken met hen net zo dankbaar en resultaten zijn vaak ook gericht op bijvoorbeeld een nieuwe baan of een eigen praktijk opstarten. Het is een andere dynamiek, maar net zo uitdagend. Groep 2 Fixed De andere groep, degenen die ik vaker aan tafel heb, heeft minder vanzelfsprekend een growth mindset. Ze willen graag, soms echt bijzonder graag, maar binnen begint het te sputteren en te schuren zodra het gaat over bewustwording, verandering en ontwikkeling. Onbewust wordt gevoeld dat er verandering op til is, en tja: daar wordt deze groep wat onrustig van :-)
   

   Een voorbeeld uit de praktijk Onlangs sprak ik een dame bij de NLP opleiding, die graag gezonder wil eten en meer wil bewegen. Dus: minder snoepen, of snoep zelfs laten staan en elke week een paar keer sporten. “Maar,” zegt ze “nou heb ik afgelopen weken echt alleen maar meer lopen snoepen! Maak ik eindelijk die beslissing om echt mijn gezondheid belangrijker te maken, en dan doe ik vervolgens het tegenovergestelde!! Ik had al geen controle, maar die ben ik nu helemáál kwijt”. Mijn theorie: een doel stellen maakt het patroon aanpakken makkelijker! Dat de frustratie eraf droop moge duidelijk zijn. En oh, wat is het een herkenbaar patroon binnen mijn praktijk! En in het begeleiden van de NLP Master Practitioners zie ik dit op nog grotere schaal terug. 4 dagen lang zijn ze volop bezig met hun persoonlijke ontwikkeling en vaardigheden, dus voor ons als begeleiders erg interessant om te zien hoe zij dit aanpakken en wat er gebeurt. Mijn theorie is dat zodra degenen uit de tweede groep, met een wat meer fixed mindset, een doel bepalen, er allerlei ‘bezwaren’ of ‘weerstanden’ omhoog komen. En dat dát juist maakt dat het makkelijker wordt om het patroon aan te pakken, voor je te zien, uit te lichten. Zonder dat ze het zich heel bewust is, gaat het deel dat graag snoept lekker veel snoepen. Alsof het patroon met het snoepgedrag z’n tong naar haar uitsteekt en zegt: ‘Je zal me toch niet krijgen!’ Een andere kijk op een patroon Ik zei haar twee dingen. Eerst: dit is heel normaal. Je bent absoluut niet de enige! Dit is normaal, omdat je nu met dit doel het patroon extreem naar buiten laat komen. Niet bewust, en zeker niet omdat je dat persé wilt, maar om jou juist te helpen. Je zou ook kunnen stellen dat het helpt om dankbaar te zijn dat een patroon zich zo aan je opdringt dat je het wel aan móet gaan, want het geeft veel bruikbaar materiaal om mee aan de slag te gaan. Dit is vaak een heel andere kijk of benadering op een patroon an sich, omdat deze maar wat vaak juist als zeer negatief ervaren wordt. Pak ‘m beet En daarna punt twee: juist omdat het zich dus zo extreem aan je openbaart, kun jij er veel gemakkelijker veranderingen in aan gaan brengen. Met het bruikbare materiaal aan de slag. Want als gedrag op de oppervlakte blijft, en dus voornamelijk op onbewust niveau, dan is het niet zo eenvoudig om het gedrag te veranderen en bewust de dingen anders te doen. Dus steekt je patroon juist de kop op, steekt het de draak met je door juist nog meer zichtbaar, voelbaar te zijn: wees dankbaar en pak ‘m beet! Het zorgt er voor dat je nog meer de last of de pijn ervan voelt, en je dus nóg wat harder wil dat het  patroon gaat veranderen. Je hebt dat verlangen ook nodig om zo groot te worden dat het de zwaarte van de pijn overtreft en je je ontwikkelt richting je doel. Heb je een patroon of ben je het patroon? Voel je je gevangene van het patroon? Vraag om hulp: het is een kleine investering vergeleken bij de grote winst die je hebt als je het patroon doorbreekt! Hoe het verder ging ’s Middags tikt ze me aan en zegt: “Weet je dat ik al de hele middag niet naar de snoeppot gelopen ben? Ik liep normaal als vanzelf naar de pot, maar ik ben er al minstens 4x voorbij gelopen! Zelfs toen de rest van de groep er massaal op afging, voelde ik de behoefte niet eens!” Wauw. Het kleine stukje psycho educatie, maakte haar bewustzijn groter en had al voor gedragsverandering gezorgd. Conclusie Een fixed mindset hebben is dus niet iets wat vanzelf als ‘negatief’ of ‘fout’ bestempeld hoeft te worden. Met weten dat je een patroon hebt bij het stellen van een doel, komt het patroon juist zichtbaarder naar voren en kun je er makkelijker mee aan de slag, alleen of met hulp. Dankbaar zijn dat het patroon zich extremer aan je openbaart, helpt mee aan het doorbreken ervan.