Verlies van Jezelf na Trauma: Hoe het Zich uit in het Dagelijks Leven en Hoe Coaching kan Helpen
Wanneer we spreken over trauma, denken velen aan ingrijpende gebeurtenissen die een blijvende impact op ons leven hebben. Wat minder vaak besproken wordt, is hoe trauma ons kan vervreemden van wie we werkelijk zijn. Het verliezen van jezelf, of het gevoel jezelf kwijt te zijn, is een veelvoorkomende maar vaak onbegrepen reactie op trauma. In dit blog ga ik dieper in op hoe dit zich uit in het dagelijks leven en hoe coaching kan helpen om dit patroon van het uit contact gaan te doorbreken.
Wat betekent het om jezelf kwijt te raken als gevolg van trauma?
Het kwijtraken van jezelf als gevolg van trauma betekent dat je het contact met je eigen gevoelens, verlangens, en identiteit verliest. Je begint je leven te leiden volgens de verwachtingen van anderen, omdat je eigen innerlijke kompas verstoord is geraakt. Dit kan het gevolg zijn van verschillende soorten trauma, zoals emotionele verwaarlozing, verlies, mishandeling, of zelfs subtielere vormen van onveiligheid in de kindertijd. Logisch dus dat we gaan pleasen wanneer we niet precies weten wie we zijn en niet echt in contact zijn met onze eigen gevoelens.
Jezelf verliezen in moeilijke gesprekken
Een voorbeeld hiervan: de 'moeilijke gesprekken'. Menig peope-pleaser schuwt moeilijke gesprekken, confrontaties of onderhandelingen. Daarin zou de IK juist aanwezig mogen zijn, maar dit is veelste spannend. Onbewust weet je namelijk al dat je 'uit jezelf' zult stappen of 'jezelf zult verstoppen'.
Jezelf verliezen kun je op meerdere manieren ervaren
Je kunt het gevoel jezelf kwijt te zijn op (minstens) twee manieren ervaren:
Je treedt BUITEN jezelf en kijkt naar jezelf die iets doet/zegt/ondergaat
Je duikt diep IN jezelf, verstopt je ware of echte IK en ondergaat de ervaring oppervlakkig of verdoofd.
Beide manieren worden door deze essentiële basisbehoefte aangestuurd: veiligheid! UIT jezelf treden of IN jezelf verstopt zitten gebeurd dus om ons IK te beschermen tegen overweldigende gevoelens die we in het moment zelf niet kunnen dragen en dus onveilig voor ons zijn.
Hoe het verlies van jezelf zich uit in het dagelijks leven
1. Leven op automatische piloot: Mensen die zichzelf zijn kwijtgeraakt, leven vaak op de automatische piloot. Ze voelen zich losgekoppeld van hun eigen emoties en handelen vanuit een plaats van routine en verplichting, in plaats van echte vreugde of passie. Dit kan zich uiten in het dagelijks opstaan, werken, en naar bed gaan zonder echt bewust te ervaren wat er tussenin gebeurt. Het gevoel dat je er maar deels bent, het leven waarneemt in plaats van leeft.
2. Please-gedrag en overaanpassing: Wanneer je jezelf kwijt bent, is de kans groot dat je je richt op het pleasen van anderen. Je past je voortdurend aan de wensen en behoeften van anderen aan, omdat je bang bent voor afwijzing of omdat je simpelweg niet meer weet wat je zelf wilt. Dit kan leiden tot overbelasting en chronische stress, omdat je voortdurend over je eigen grenzen gaat.
3. Besluiteloosheid en verwarring: Het verliezen van je eigen kompas kan ertoe leiden dat zelfs de kleinste beslissingen overweldigend aanvoelen. Je weet niet meer wat je wilt, wat goed voor je is of welke richting je op moet. Dit kan zich uiten in het niet kunnen kiezen van een carrièrepad, het vermijden van belangrijke levenskeuzes, of zelfs in dagelijkse beslissingen zoals wat je wilt eten of hoe je je tijd wilt besteden.
4. Gevoelens van leegte en vervreemding: Veel mensen die zichzelf zijn kwijtgeraakt, ervaren een diep gevoel van leegte. Ze voelen zich vervreemd van zichzelf en anderen, alsof ze in een soort mist leven. Dit kan leiden tot depressieve gevoelens, isolatie, en een gebrek aan voldoening in het leven.
Het is normaal om jezelf kwijt te raken na trauma
Allereerst is het belangrijk om te benadrukken dat het normaal is om jezelf kwijt te raken na trauma. Dit is een beschermingsmechanisme van het lichaam en de geest. Wanneer we geconfronteerd worden met overweldigende gebeurtenissen, proberen we onszelf te beschermen door ons af te sluiten van pijnlijke emoties en ervaringen. Eruit schieten of onszelf verstoppen. Dit kan echter onbewust leiden tot het verlies van onze eigen identiteit en richting in het leven.
Hoe coaching kan helpen om jezelf terug te vinden
1. Bewustwording creëren: Een van de eerste stappen in coaching is het creëren van bewustwording rondom het patroon van zelfverlies. Door middel van gesprekken, reflectie-oefeningen en lichaamsgerichte technieken, kan een traumasensitieve en ervaringsdeskundige coach zoals ik je helpen om te ontdekken waar je je eigen behoeften en gevoelens hebt genegeerd of onderdrukt.
2. Het hervinden van je eigen stem:
Coaching kan je ondersteunen bij het opnieuw verbinden met je eigen verlangens en waarden. Dit kan inhouden dat je leert luisteren naar je intuïtie, je eigen mening durft te uiten en stap voor stap keuzes maakt die voor jou juist en ok voelen. Dit proces kan gepaard gaan met het doorbreken van please-gedrag en het leren stellen van gezonde grenzen.
3. Verwerken van onderliggende emoties: Vaak liggen er onverwerkte emoties ten grondslag aan het verlies van jezelf. Coaching begeleid je bij het veilig en geleidelijk verwerken van deze emoties, zodat je weer toegang krijgt tot je eigen innerlijke wijsheid. Dit kan je helpen om los te komen van oude patronen en om je leven weer vanuit je eigen kracht te leiden.
4. Opbouwen van zelfvertrouwen: Naarmate je jezelf beter leert kennen en accepteren, zal ook je zelfvertrouwen groeien. Ik kan je hierbij ondersteunen door je aan te moedigen om kleine, haalbare stappen te zetten die in lijn liggen met wie je werkelijk bent. Dit kan variëren van het nemen van een dag vrij om voor jezelf te zorgen tot het ondernemen van grotere veranderingen zoals het veranderen van baan of het aangaan van nieuwe relaties.
Conclusie
Het kwijtraken van jezelf na trauma is een normaal en begrijpelijk verschijnsel. Ook kan dit nog jarenlang op een deels onbewuste manier voortduren. Het kan zich uiten in verschillende aspecten van je dagelijks leven, van please-gedrag tot gevoelens van leegte. Maar er is hoop: door middel van coaching kun je leren om weer in contact te komen met je eigen gevoelens, verlangens, en waarden. Zo kun je het leven leiden dat echt bij jou past. Het proces van heling en zelfherontdekking is een bijzondere en zeer waardevolle reis en met de juiste begeleiding kun je jezelf stap voor stap terugvinden.