“Als ik vrijuit uitspreek wat MIJN behoeftes zijn ben ik bang dat ik de ander….”

• tekort doe
• beknot (ruimte inneem die de ander eigenlijk nodig heeft)
• teleurstel
• pijn doe of kwets

Hoe vaak gebeurt dit?
“Vaak” stelt Maaike de Boer van coachpraktijk Coffee and Coaching in Den Haag. Ze vertelt over een cliënt die hier bijna dagelijks mee worstelt.

Kennen van eigen behoeftes
De man in kwestie wil graag leren wat zijn behoeftes zijn en deze vervolgens ook goed kunnen verwoorden. In zijn relatie, maar ook daarbuiten. Maar voor hij daar is begint het al te rammelen.

“Als ik de vraag krijg wat mijn behoeftes dan zijn val ik stil. Ik weet het niet!”

Bedreigend
Rechtstreeks, op de man af, gevraagd worden wat je behoeftes zijn, terwijl je deze niet of niet goed kent wordt vaak als bedreigend ervaren. Het deel in hem dat moeite doet om die behoeftes te leren kennen trekt zich terug, voelt zich onmachtig.

Angst voor de reactie
Maar het proces wordt mede ingewikkeld door de angst voor de reactie van de ander. Wat vindt de ander van wat jij aangeeft? Voor je het weet heb je al een compleet scenario in je hoofd van die reactie… En laat je je eigen behoefte, die je toch al niet goed kende weer los.

“Weten wat je wilt, kom je niet te weten door angstig te blijven voor de reactie van de ander.”

Angst trekt energie
Je verliest energie. Energie die gaat zitten in de angst.

Energie die je functioneel gezien beter in zou kunnen zetten op het ontwikkelen van meer lef en durf om vrijuit over je behoeftes te gaan praten. Zonder voorwaarden. Zonder dat dit ‘juist’ of ‘goed’ of ‘politiek correct’ gedaan hoeft te worden. Zonder vooraf in te vullen wat de ander zal denken/vinden en scenario’s te bedenken.

Te hoge lat
Die lat ligt namelijk te hoog. Het deel wat behoeftes wil leren kennen en uiten trekt zich op voorhand al terug met het idee dat de woorden niet toereikend zullen zijn. Niet zullen voldoen aan de criteria.

Tel daar nog weer die angst voor de mogelijke reactie van de ander bij op en je hebt een dubbele bescherming tegen verandering.

Verlangen
Terwijl je er zo naar verlangt. Vrijuit spreken. Behoeftes kennen en uiten.

Geen eindeloze dialogen of scenario’s meer in je hoofd en niet meer overheerst door angst voor de reacties van anderen.

Ook angstig voor wat je juist niet wilt
Dit geldt ook voor het uitspreken van wat je juist NIET wilt. Ook daar kan flink wat angst opzitten. Voor hem klopt dit helemaal. Zijn vrouw en ouders gaan niet zo lekker met elkaar. Er speelt nu een situatie waarin hem door zijn vrouw wordt gevraagd om zijn ouders te informeren over iets wat zij niet wil. Hij neemt automatisch de mediatorrol op zich, hij zal het gesprek met zijn ouders wel aangaan. “Ik ben ‘t bokje, maar dat eigenlijk wil ik dat niet meer!”

Ik juich. Hij geeft aan waar hij GEEN behoefte aan heeft. Hij wordt rood en emotioneel.

“De angst die ik nu voel komt heel dichtbij. Ik weet dat ik dit aan moet gaan, ik doe dit al te lang op de automatische piloot en ik wil het patroon doorbreken.”

• Spreek je uit. Oefen. Val en sta op.
• Wees (of wordt) weer leerling.
• Laat zoveel mogelijk los hóe je dat het beste zou moeten doen, investeer erin dát je het doet. (Verlaag je lat)

Wat wil J I J
Weten wat je wilt is ook te vinden door uit te zoeken wat je niet wilt. Hoe meer je vrijuit spreekt, met een lagere lat, hoe meer beide de ruimte krijgen.

Zodra hij gaat uitspreken wat hij niet meer wilt, komt er óók meer ruimte voor wat hij wél wilt.

Trots
Hoe kwetsbaar dit voelt voor hem is evident. Des te meer reden om trots te zijn dat hij dit proces in zichzelf aangaat, al voelt dat soms nog wat fragiel.

Dubbeltrots dat hij dit over zichzelf zegt: “Ik had recent een andere situatie aan de hand waarin ik me uitsprak. Ander level dan de huidige situatie, maar ik ben oprecht trots op mezelf. En dat ik me oprecht trots voel, dát is wel het meest wezenlijke.”

Contact
Ben jij (of ken jij zo) iemand die zijn/haar eigen behoeftes wil leren kennen en uitspreken? Hier kun je eenvoudig je (online of offline) gesprek in plannen.

Ik coach sinds 2009. Pleasers en aanpassers die meer bezig zijn met ‘de omgeving’ en ‘de sfeer’ dan met zichzelf en naar meer zelfzorg en gezonde grenzen verlangen.